بعد از یکهفته تعطیلی به علت برودت هوا و کمبود گاز، قیمتهای پایه محصولات پتروشیمی در روز دوم دیماه در حالی اعلام شدند که قیمتها به یکباره با جهش همراه بودند. در شرایطی که قیمتها در بازار جهانی روند نزولی را طی میکنند، حذف نرخ دلار مبادله و جایگزینی دلار توافقی برای تعیین قیمت پایه محصولات شیمیایی و پتروشیمی باعث رشد ناگهانی قیمتهای پایه اعلامی در دومین روز زمستان شد.
شاخص برنت در آخرین روز معاملاتی با افزایش اندکی به کانال ۷۲.۹دلار به ازای هر بشکه رسید که برخی از ضررهای قبلی را جبران کرد، اما همچنان ۲.۵درصد کاهش هفتگی را به ثبت رساند. این بهبود زمانی رخ داد که دلار آمریکا از بالاترین سطح دوسال گذشته فاصله گرفت و دادهها نشان میدهد که تورم فقط دوروز پس از افت نرخ بهره فدرالرزرو کاهش یافته است.
چشمانداز انرژی چین بر عدماطمینان بازار افزود، چراکه سینوپک پیشبینی کرد واردات نفت خام تا سال ۲۰۲۵ و مصرف نفت تا سال ۲۰۲۷ به اوج خود میرسد. این پیشبینیها موجب ضرر هفتگی شاخصهای جهانی نفت شدند. اوپکپلاس دورنمای رشد تقاضای خود در سال ۲۰۲۴ را برای پنجمین بار متوالی کاهش داد و بر نیاز به نظم در عرضه تاکید کرد. تنشهای ژئوپلیتیک با بررسی تدابیر سختگیرانهتر در مورد محدودیتهای قیمت نفت روسیه توسط گروه۷ افزایش یافت. علاوه بر این، ترامپ، رئیسجمهور منتخب، احتمال اعمال تعرفهها بر اتحادیه اروپا را در صورت بیتوجهی به عدمتعادل تجاری، بهویژه در زمینه نفت و گاز ایالاتمتحده، مطرح کرد. بازار جهانی محصولات پتروشیمی و پالایشی نیز تحتتاثیر نوسانات شاخص برنت قرار دارد و طی هفته گذشته قیمتهای پایه نزولی اعلام شدند. با وجود این، پتروشیمیها و پالایشیها در بازار داخلی تحتتاثیر حذف دلار مبادلهای به یکباره با افزایش قیمت همراه شدند و به عبارت بهتر دلار توافقی موجب افزایش یکپارچه قیمت پایه محصولات پلیمری و شیمیایی شد.
رشد 16 درصدی دلار مبنای تعیین قیمت پایه
قیمت پایه محصولات پتروشیمی روز یکشنبه دوم دیماه در حالی اعلام شد که قیمتهای پایه از ابتدای اردیبهشتماه سالجاری مسیر صعودی را طی میکنند. نرخ دلار مبادلهای برای بیستوهشتمین هفته متوالی با رشد ناگهانی همراه بود و حدود 8هزار و 718تومان افزایش را به ثبت رساند. به عبارت بهتر دلار مبادلهای از 52هزار و 878تومان در روز 18آذرماه به 61هزار و 596تومان در روز دوم دیماه رسید و در واقع با 16.5درصد رشد همراه شد و از اینرو موجب افزایش یکپارچه قیمت پایه محصولات پتروشیمی شد. در قیمتگذاری جدید پایههای محصولات پتروشیمی، دلار مبادله جای خود را به دلار توافقی داد و سیوچهارمین قیمتهای پایه جدید محصولات پتروشیمی با دلار توافقی 61هزار و 596تومان، محاسبه و اعلام شد. این موضوع در حالی رخ داده است که قیمتهای جهانی در کانال نزولی قرار دارند و دلار توافقی موجب افزایش قیمتهای پایه محصولات پتروشیمی در بازار داخلی شده است. قیمت پایه محصولات پتروشیمی در حالی افزایش یافت که تغییر قیمت این کالاها به میزان رشد دلار بود و نشان میدهد که قیمتهای جهانی این محصولات بدون تغییر باقی ماندهاند یا در کانال کاهشی قرار دارند. بهطور کلی در هفته پایانی آذرماه روند بازار داخلی تحتتاثیر حذف دلار حواله در بازار مبادله صعودی شد و در این بین قیمت پایه پلیمرها و محصولات شیمیایی نیز با اهرم دلار توافقی به صورت یکپارچه افزایشی شد؛ این در حالی است که بازارهای جهانی در مدار نزولی قرار دارند.
بررسی قیمت پایه محصولات پلیمری اعلامشده در روز دوم دیماه نشان میدهد که همه محصولات این گروه با رشد قیمت همراه بودند و در این بین استایرنبوتادین رابر روشن 1502 با 20درصد رشد معادل 18هزار و 979تومان به قیمت 112هزار و 589تومان رسید. همچنین پلیاتیلن سنگین فیلم طی هفته جاری با 17.6درصد رشد قیمت پایه در رده دوم این گروه قرار گرفت. همه گروه محصولات پلیمری با افزایش قیمت همراه بودند و رشد قیمتها تحتتاثیر حذف نرخ دلار حواله در بازار مبادلهای و استفاده از دلار توافقی اتفاق افتاده است. در گروه کالایی شیمیاییها همه گروهها با افزایش قیمت همراه بودند و متانول با 27درصد رشد در رده نخست محصولات شیمیایی قرار دارد و در روز دوم دیماه قیمت پایه این محصول 14هزار و 597 تومان به ازای هر کیلوگرم اعلام شد. اوره گرانوله نیز با 26درصد افزایش قیمت در رتبه دوم افزایشیهای گروه شیمیاییها قرار گرفت. افزایش قیمت پایه محصولات شیمیایی نیز تحتتاثیر تغییرات 16.4درصدی نرخ دلار مبنا برای تعیین قیمتهای پایه رقم خورده و این در حالی است که قیمتهای پایه در بازار جهانی تحتتاثیر وضعیت نوسانات شاخص برنت در کانال نزولی قرار گرفتهاند.
کاهش معاملات در بازار فیزیکی
تالار پتروشیمی و فرآوردههای نفتی طی بازه زمانی 24 تا 28آذرماه میزبان 82هزار و 594تن انواع محصول پلیمری بود که با تقاضای 154هزار و 932تنی مواجه شد و در نهایت 78هزار و 571تن از محصولات پلیمری مورد معامله قرار گرفت. مقایسه معاملات این نوع محصول طی هفته پایانی آذرماه نسبت به هفته پیش از آن نشان میدهد که حجم عرضه و معاملات به ترتیب 38درصد و 30.5 درصد کاهش یافته و این افت تحتتاثیر افزایش میانگین قیمت پایه طی هفته پایانی پاییز اتفاق افتاده است. رینگ فیزیکی محصولات شیمیایی نیز روندی همچون پلیمریها را طی کرده است، به طوری که در بازه زمانی 24 تا 28آذرماه 59هزار و 419تن انواع محصول شیمیایی در این بازار عرضه و با استقبال 51هزار و 439تنی مواجه شد و در پایان معاملات 31هزار و 355تن از این نوع محصولات شیمیایی به فروش رسید. مقایسه آمار بازار فیزیکی شیمیاییها طی هفته پایانی پاییز نسبت به هفته پیش از آن نشان میدهد که حجم عرضه 11.7درصد افت و میزان معاملات 19درصد کاهش داشته است.