رئیس مجلس شورای اسلامی گفت: روزانه شاهد قاچاق بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور هستیم که بی‌تردید سازماندهی شده است.

محمدباقر قالیباف در نشست علنی امروز (سه‌شنبه، ششم آذر) مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به گزارش کمیسیون انرژی در خصوص قطعی برق در فصل سرد سال و تأمین سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور با بیان اینکه برای حل ناترازی انرژی باید چاره‌اندیشی اساسی کنیم، اظهار کرد: هم‌اکنون وزارت نیرو و نفت دو وظیفه در این خصوص دارند، نخست تأمین پایدار انرژی کشور برای استفاده مردم است. امروز در بحث انرژی مهم‌ترین پیشران ما نفت، گاز و فرآورده‌ها است و اینها مهم‌ترین ثروت ما هستند، چراکه ما در اینجا تولید انجام نمی‌دهیم و انفالی است که خداوند به ما داده و ما باید از این به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم.

وی با اشاره به دومین وظیفه مهم وزارتخانه‌های نفت و نیرو در حوزه ناترازی انرژی افزود: در وهله دوم باید بدانیم که نفت و گاز و فرآورده‌ها در حوزه انرژی مهم‌ترین پیشران‌های اقتصادی هستند، از این رو وظیفه دوم این وزارتخانه‌ها ایجاد ارزش افزوده و تضمین رشد اقتصادی کشور بوده و باید تولید ناخالص داخلی را بالا ببرند.

بیش از ۱۵ هزار مگاوات ناترازی انرژی در تابستان امسال

رئیس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه انرژی از فرصت‌های بزرگ کشور است، تصریح کرد: تابستان امسال بیش از ۱۵ هزار مگاوات ناترازی در مصرف انرژی داشتیم و گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در این خصوص نشان داد صنایع ما در تابستان امسال ۱.۵ درصد در تولید و در نتیجه در رشد اقتصادی خود افت داشتند که به‌معنای خسارت به تولیدکننده و دولت است که نمی‌تواند از محل سود آنها مالیات دریافت کند.

قالیباف با بیان اینکه در حوزه گاز در زمستان ۱۴۰۲ حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب ناترازی انرژی پیدا کردیم که برای حل آن صنایع را تعطیل و افت فشار داشتیم، گفت: این خسارت ما در حوزه داخلی است و خسارت‌هایی نیز در حوزه بین‌المللی دیده‌ایم. روزی بود که وقتی دشمنانمان، ما را تهدید می‌کردند می‌گفتیم نفت خود را به روی شما می‌بندیم و این اهرم تهدید ما بود، اما امروز کدام نفت را می‌بندیم و چه اهرمی داریم؟ حتی اگر تحریم هم نباشیم تکلیف ما در این حوزه روشن است، از این رو این خسارتی برای ما است که باید به آن توجه کنیم. این موضوع باید جزء سیاست‌گذاری‌های کشور باشد و مجلس و دولت نسبت به آن مسئول هستند.

دوستان وزارت نفت و نیرو قول دادند تا قطعی برق نداشته باشیم

وی با اشاره به صحبت‌های وزیر نفت که عنوان کرد حتی اگر تولید داشته باشیم معضل حمل‌ونقل را خواهیم داشت، اظهار کرد: این موضوع نشان می‌دهد مسائل امروز ما بسیار پیچیده‌تر از سوزاندن یا نسوزاندن مازوت است. دوستان وزارت نفت و نیرو قول دادند تا با همکاری یکدیگر سوخت‌رسانی کنند تا قطعی برق نداشته باشیم. سوخت هم برسد، آیا مشکل مردم حل می‌شود؟ همین مشکلات کوچک، نشان‌دهنده عمق مشکلات بزرگ و ناترازی‌هاست.

رئیس مجلس با بیان اینکه زمانی که فهمیدیم حوزه انرژی تبدیل به یک چالش بزرگ کشور در عرصه داخلی و بین‌المللی شده و حال باید برای آن چاره‌اندیشی کنیم، گفت: اولین موضوع این است که مجلس، دولت و مردم همه با هم همان‌گونه که بودجه را بودجه مردمی می‌دانیم و معتقدیم بودجه دولتی نیست باید بدانیم سایر مسائل کشور نیز اول مسئله مردم، دولت و مجلس است، اما حل این مشکل باید با عزم و اراده مجلس و دولت و همراهی مردم باشد. مردم ما همواره نشان داده‌اند که اگر دولتمردان پای کار باشند، حتماً پای کار خواهند بود و همکاری می‌کنند و سختی‌های کوتاه‌مدت را به این امید که سه سال بعد مشکل آنها به‌طور قطع حل می‌شود، تحمل می‌کنند، البته باید حدود ۳۰ درصد مشکل در سال اول حل شود که در غیر این صورت اعتماد نخواهند کرد.

تا چه زمانی باید میان وزارتخانه‌های نفت و نیرو هماهنگی ایجاد کنیم؟

قالیباف با بیان اینکه این بحث‌ها را از دهه‌های ۸۰، ۹۰ و تاکنون همواره در صحن مجلس شنیده‌ایم که حاکی از اشکال نهادی در حوزه انرژی کشور بوده که باید حل شود، افزود: ما تا چه زمانی باید میان وزارتخانه‌های نفت و نیرو هماهنگی ایجاد کنیم؟ در این خصوص قوانین و دستورعمل‌های زیادی وجود دارد، این اشکال نهادی است. البته الان موضوع ما نیست، اما بی‌شک مجلس، دولت و مرکز پژوهش‌های مجلس باید با کار کارشناسی بحث نهادی را به‌صورت اساسی برطرف کنیم و بپذیریم میان این دو وزارتخانه تعارض منافع وجود دارد.

وی تصریح کرد: روزانه شاهد قاچاق بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور هستیم که بی‌تردید سازماندهی شده است و مراکز تولید و مصرف‌کنندگان اصلی، نخستین تهیه‌کنندگان این قاچاق هستند و این را با اطلاع می‌گویم. آیا نباید برای این موضوع چاره‌اندیشی کرد؟ مهم این است که من و شما این مسئله را به رسمیت بشناسیم.

رئیس مجلس اظهار کرد: معتقدم اگر مسئله را به رسمیت شناختیم و در خصوص آن با صادرکننده، مصرف‌کننده، واردکننده، کارشناسان و مردم مطرح کردیم به این معناست که قصد حل کردن را هم داریم. وزیران می‌گویند موضوع را حل کرده‌اند و درباره راهکارهای خود پیرامون مازوت می‌گویند. وزیر نیرو در نشست دیگری به من گفت در تولید برق در زمستان مشکل نداریم، اما نمی‌تواند این حرف را در تابستان بزند که طبیعی است. پس باید مشکل نهادی حل شود.

قالیباف با اشاره به قانون رفع موانع تولید مصوب مجلس یازدهم گفت: طبق بند ح تبصره ۷ قانون بودجه ۱۴۰۳ وزارت نیرو مکلف بوده تعیین نرخ خرید مصرف‌کننده‌های صنایع بزرگ را در اول سال اعلام کند که پارسال دی و یا بهمن گفتند که محل درآمد رقم ۴۰ همتی است. پارسال این ۴۰ هزار میلیارد تومان دچار مشکل شده و امسال هم شهریور و مهر ابلاغ کردند. بعد از تصویب این قانون وزیر سابق نیرو گفت که تصویب این قانون سبب نجات نیرو شده، اما وضع اجرا را همه می‌بینند.

رئیس مجلس افزود: طبق این قانون باید ۲۵ درصد از این رقم برای خرید تضمینی برق‌های تجدیدپذیر و ۲۰ درصد بابت مطالبات تولیدکنندگان صنعت برق به بخش خصوصی داده شود، برق را از بخش خصوصی خریداری می‌کنیم، اما پولش را نمی‌دهیم و تبدیل به مشتری بد حساب می‌شویم. بعد در بودجه سال آینده پیش‌بینی انتشار ۶۰ همت اوراق برای تسویه دیون وزارت نیرو شده است.

وی تصریح کرد: طبق این قانون باید از این رقم ۲۰ درصد بابت نوسازی شبکه فرسوده داده شود، اکنون حداقل نزدیک به ۲۰ درصد هدررفت داریم. ۱۰ درصد هوشمندسازی شبکه و ۱۰ درصد بابت شرکت‌های صنعتی داده شود. به هر حال این ۴۰ همت فرصت سرمایه‌گذاری‌ است.

قالیباف بیان کرد: این قانون وجود دارد، بعد درخواست انتشار ۶۰ هزار همت اوراق را می‌کنیم. اوراق را هم کسی نمی‌خرد، بعد دستوری به بانک‌ها می‌دهیم و بانک‌ها اضافه برداشت از بانک مرکزی کرده و نتیجه آن تورم می‌شود، از این رو باید کمیسیون‌های مجلس و وزارتخانه‌های مربوطه به این موارد بپردازند.

هیچ پیشرانی در کشور مهم‌تر از انرژی نیست

رئیس مجلس با اشاره به برنامه هفتم توسعه گفت: در قانون برنامه هفتم یک درصد از صادرات نفت خام و میعانات گازی، ۵ درصد از سود شرکت‌های تابع و تمام دریافتی از گازهای مشعل آمده است. دولت مکلف شده برای ایجاد هماهنگی‌های فرابخشی و مدیریت کلان و متمرکز در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی اقدام کند. وقتی مصرف رشد ۵.۵ درصد دارد و رشد تولید چند دهم درصد است نتیجه‌ای جز ناترازی ندارد، پس باید مدیریت بهینه ناترازی انرژی را در طرح‌های بهینه‌سازی انرژی در بخش‌های عرضه و مصرف انرژی دنبال کنیم، همچنین سازمان بهینه‌سازی و مدیریت راهبردی انرژی زیر نظر رئیس‌جمهوری تشکیل شود.

وی با اشاره به روند اجرای برنامه هفتم در سال اول اجرا تصریح کرد: هیچ پیشرانی در کشور برای معیشت مردم، رشد و ثبات اقتصادی مهم‌تر از انرژی نیست. قسم می‌خورم در پنج سال برنامه هفتم می‌توان هر سال حداقل ۷ تا ۸ میلیارد دلار در حوزه بهینه‌سازی درآمد بدون فعالیت تولید فقط با کنترل هدر دادن و با جلوگیری از بی‌عرضگی‌ها داشته باشیم تا به چرخه تولید برگردد. حالا صبح تا شب نشست بگذاریم و قانون بنویسیم باز هم این مشکلات حل نمی‌شود، باید هم‌پیمان شویم که وفاق و همکاری اینجاست. باید دولت و مجلس با مدیریت و با حمایت درست همین یک پیشران را به‌درستی پیش ببرند تا این تحول رخ دهد.

قالیباف با بیان اینکه ظرفیت معدن حداقل به‌اندازه نفت است، اظهار کرد: باید در مجلس و دولت برای رفع مشکلات وفاق و همت کنیم و دست‌به‌دست هم بدهیم. اگر مردم بدانند ما اراده کردیم ‌آنها هم پای کار می‌آیند. شرایط تحقق برنامه‌ها دنبال شود، نظارت‌ها هم از جنس مچ‌گیری نباشد، البته جایی اگر قانون اجرا نشد حتماً وظیفه پیگیری داریم، اما حتماً نگاه ما اول کمک و حل این مشکلات باشد.